
کتاب امثال و حکم علی اکبر دهخدا جلد دوم PDF کتاب امثال و حکم دهخدا – جلد دوم : ث – ق ، دومین بخش از مجموعهی چهار جلدی امثال و حکم به قلم علیاکبر دهخدا است . با سایت پروژه وی آی پی همراه باشید .
این مجموعه یکی از غنیترین منابع ضربالمثلها و حکمتهای ادبیات فارسی محسوب میشود و حاصل کوشش پنجاهسالهی علیاکبر دهخداست که حدود 50 هزار مثل و حکمت را در خود جای داده است .
جلد دوم کتاب امثال و حکم ( Amsal – o Hekam ) به قلم و گردآوری علیاکبر دهخدا بین سالهای 1308 تا 1311 چاپ شد .
این کتاب در ادامهی جلد اول ، حروف « ث » تا « ق » را دربرمیگیرد و در جلدهای دیگر بهترتیب حروف الفبا ادامه پیدا میکند .
مجموعهی امثال و حکم که به موازات لغتنامه توسط علیاکبر دهخدا گردآوری و نوشته شده بود ، بهصورتِ یک مجموعهی جداگانه و فرعی به درخواست وزیر معارف وقت چاپ شد .
97 درصد این مجموعه را ضربالمثلهای استخراجشده از کتابها و دیوانها تشکیل میدهد .
سه درصد باقیمانده نیز به ضربالمثلهای عامیانه اختصاص پیدا کرده است . در کتاب امثال و حکم بیش از هزار عبارت عربی متشکل از آیات قرآن و احادیث وجود دارد .
همچنین در این کتاب 45 هزار بیت از شاعران کلاسیک ( فردوسی ، سعدی ، نظامی ، اسدی طوسی و جلالالدین رومی ) دیده میشود .
مطالب این کتاب از مجموعهی « امثال میدانی » به زبان عربی و مجموعههای « مختصر امثال » ، « جامعالتمثیل » و « شاهد صادق » به زبان هندی استخراج شده است .
حالا که تالان تالان است صد تومان هم زیر پالان است . جمعی دزدان به خانهی یکی از اهل کاشان ریخته اموال او را به تاراج و یغما میبردند .
مرد چون دید همهی کالا و خواسته او به غارت رفته صد تومان نقدینهی خود را نیز که زیر پالان نهفته داشت به دزدان نموده و گفت رجوع به : آب که از سرگذشت شود .
حالا که دست مردک را ببریدند ده او نمیخوا ده او نمیخوا . مردی روستایی نخستین بار به شبیه رفت .
سکینه بنت الحسین علیهاسلام چند نوبت از تشنگی خدمت عمو شکایت برد ، عباس به شریعه رفت و با دو دست بریده به خیام حرم بازگشت .
سکینه فریاد برآورد که : عباس عمو جانم من آب نمیخواهم . روستایی درین وقت بیتاب از جا برخاست و بهطرف سکینه شبیه شتافته مشتی بر سر او کوفت و گفت : فلان و فلان . تا حالا ده او میخوام ده او میخوام .
حالا که هر دو تا خوب ساختهاند که من یکی را از میان بردارند . ( گفتند نگفتیم مخور عسل و خربزه باهم نمیسازد ؟ – گفت ) … نقل از صوراسرافیل .
حالا من میو . گربهای سخت گرسنه در کنار سفرهای بنای مومو گذاشت ، صاحب سفره پارهای به او انداخته و لقمهای برای خود برمیداشت .
و هنوز مرد لقمه خود را نجائیده گربه سهم خویش را فروبرده فریاد از سر میگرفت . پس از چند بار تکرار عمل ، مرد برخاست و گربه را به جای خویش نشانیده و خود چهارپا به جای گربه نشسته گفت .
حالا میتوانید این را هم برای من چیزی درست کنید . زانیهای را به تشهیر سر تراشیده و باژگونه بر خری نشانده میگردانیدند زن آنگاه که زنان همسایه را میان تماشاییان دید خشمگین و خیره در آنان نگریسته و گفت .
علی اکبر دهخدا ( Ali – Akbar Dehkhoda ) در تهران و در یک خانوادهی معمولی ایرانی به دنیا آمد .
پدرش ، خانباباخان ، از ملاکان قزوین بود و مادرش زنی از قشر سنتی اما اندکی دغدغهمند جامعه .
او پسرش را از کودکی به محضر استادانی چون مرحوم حاج شیخ هادی مجتهد نجمآبادی و شیخ غلامحسین بروجردی فرستاد تا علوم قدیمه را ، از صرف تا کلام ، نزد ایشان بیاموزد .
از این رو ، علی اکبر دهخدا به مدت ده سال شاگردی این بزرگان را کرد و زبان عربی و علوم دینی را از اینان فرا گرفت .
و پس از آن و بعد از تأسیس مدرسهی سیاسی در تهران ، برای ادامهی تحصیلات به آنجا رفت و به تحصیل علوم مدرنتر و همچنین زبان فرانسه پرداخت .
دهخدا بعدها به اروپا رفت ؛ دانش خویش از جمله زبان فرانسه را گسترش داد و با دستی پر و کولهای اندوختهتر از دانش به وطن بازگشت که آن زمان مصادف بود با آغاز مشروطیت در ایران .
در این هنگام بود که دهخدا با همکاری دو تن از یارانش، یعنی مرحوم جهانگیرخان و مرحوم قاسمخان، هفتهنامهی معروف صوراسرافیل را منتشر کرد و به نوشتن ستون طنز چرند و پرند با امضا و تخلص «دخو» در آن پرداخت.
این ستون که سرشار از دستنوشتههای طنز علی اکبر دهخدا است ، خود سرآغاز فصل جدیدی در نثر فارسی به شمار میرود که به سادهنگاری معروف است .
بعدها توسط کسانی چون محمدعلی جمالزاده در مجموعهی « یکی بود یکی نبود » و صادق هدایت در مجموعهداستانهای کوتاهش به پختگی و تکامل رسید .
سبک نگارش جدید این ستون ، و همچنین دستمایه قرار دادن موضوعات فرهنگی و اجتماعی آن زمان و بیان مفاسد سیاسی آن دوران با استفاده از قلم طنز ، علی اکبر دهخدا را به یکی از بنیانگذاران اصلی طنز در ایران و همچنین یکی از شجاعترین و جسورترین آنان تبدیل کرد .
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.